Cel działania

Zajęcia tutoringu rówieśniczego mają na celu wzbogacenie i uatrakcyjnienie procesu dydaktyczno-wychowawczego, rozbudzenie i poszerzenie zainteresowań uczniów, a co za tym idzie zwiększenie efektów nauczania oraz chęć niesienia pomocy potrzebującym (dzieciom młodszym, mniej samodzielnym). Tutoring pozytywnie wpływa na rozwój kompetencji kluczowych, szczególnie umiejętności współpracy. Temu celowi służą cztery kategorie: autentyczność, dialog, spotkanie i zaangażowanie.

Krótki opis programu

Tutoring rówieśniczy to jedna z metod pracy z uczniem. Polega ona na współpracy pomiędzy uczniami, gdzie jeden z uczniów tak zwany „Tutor” jest bardziej uposażony w wiedzę i doświadczenie edukacyjne, co pozwala mu na „nauczanie” drugiego ucznia. Nauczanie to polega przede wszystkim na powtórzeniu materiału poznanego podczas zajęć lekcyjnych, przygotowaniu do następnych lekcji czy przećwiczeniu konkretnych umiejętności na przykład: czytania, pisania, liczenia czy też zdobytej wiedzy z historii, przyrody lub języka angielskiego.

Podczas zajęć tutoringu rówieśniczego wykorzystywana jest relacja rówieśnicza pomiędzy uczniami, która jest zdecydowanie bliższa niż nauczyciel – uczeń, gdyż uczniowie są w przybliżonym sobie wieku, a co za tym idzie mają podobne zainteresowania, tok rozumowania i postrzegania otaczającego ich świata. Dzięki relacji rówieśniczej uczniowie mogą w prostszy sposób dotrzeć do siebie nawzajem jak również uczyć się od siebie.

Tutoring rówieśniczy może przynieść wiele pozytywnych konsekwencji:

• radzenie sobie z trudnościami w opanowaniu materiału przez ucznia: nauczyciel kilka razy tłumaczy, stara się, wymyśla coraz to inne przykłady, a uczeń i tak nie rozumie; kolega powie to swoimi słowami, pokaże i wszystko staje się jasne, zrozumiałe;
• ćwiczenie umiejętności definiowania i rozumienia danego problemu z różnych perspektyw; wymiana punktów widzenia między uczniami - tutorem i nauczanym

• doświadczenie konfliktu poznawczego, wyrastającego z poznawania innych punktów widzenia: to nie tylko pobudza poznawczo do redefinicji problemu i szukania nowych rozwiązań sytuacji, ale również zwiększa poziom empatii poznawczej (rozumienie sytuacji innego człowieka) i emocjonalnej (podzielanie przeżyć emocjonalnych)

Jeśli tutoring rówieśniczy ma dobrze spełniać swoją rolę we wspomaganiu uczniów w procesie rozwoju oraz realizacji celów edukacyjnych, to konieczna jest częsta wymiana ról tutor- podopieczny. Nauczyciel wspiera cały proces, czuwając nad maksymalizacją zysków dla obu stron rówieśniczej interakcji i minimalizując ewentualne negatywne konsekwencje.

Rady i przestrogi

Najbardziej istotne cechy tutoringu, czyli czym tutoring powinien, a czym nie powinien być:

• dyskretna kontrola zamiast ciągłej kontroli, śledzenia każdego kroku, każdego posunięcia ucznia;
• dyskretna kontrola i bycie dostępnym, gotowym do udzielania minimalnej, koniecznej do samodzielnego poradzenia sobie z zadaniem pomocy zamiast wyręczania i narzucania się z pomocą;
• wsparcie emocjonalne, czyli towarzyszenie zamiast pozostawiania samemu sobie w sytuacjach trudnych i w sytuacjach odnoszenia sukcesu, doświadczania silnych emocji pozytywnych;
• cierpliwość, wyrozumiałość, czasem nawet wielkoduszność zamiast poganiania, surowości i bezwzględności w egzekwowaniu umów;
• wiara w możliwości i umiejętności ucznia zamiast demonstrowania swojej przewagi, porównywania ze sobą czy z bardziej kompetentnymi rówieśnikami;
• częste wyrażanie zadowolenia w sposób werbalny i pozawerbalny, jak najbardziej konkretnie poprzez odnoszenie się do określonych zachowań i sytuacji zamiast braku wyrażania pochwał;
• zostawianie pola do samodzielnych decyzji i pola do samodzielnych działań zamiast prezentowania i narzucania swojego zdania;
• przyzwolenie na metodę prób i błędów, zachęcanie do poszukiwań, refleksji i wyciągania wniosków zamiast podawania gotowych rozwiązań i nazbyt szybkiego oceniania.

Sposoby rozpowszechniania

• plakaty i ulotki na terenie szkoły
• zapoznanie i informowanie rodziców podczas zebrań o idei i funkcjonowaniu szkolnego tutoringu
• publikowanie działań na stronie internetowej szkoły

Autorzy projektu: Samorząd Uczniowski Szkoły Podstawowej nr 2 w Wyszkowie

Koordynatorzy projektu: Anna Sztorc - psycholog, Emilia Biernacka - nauczyciel języka polskiego